Windows vs Linux (Ubuntu vs Linux Mint)

By Melroy van den Berg

10 December 2014 - 14 minutes read - 2797 words

Inleiding

Microsoft vs Linux

De laatste tijd zie ik in de IT wereld veel veranderen. De besturingssystemen Windows of Mac OS X zullen bij iedereen wel bekend zijn. Er is echter een gratis & open-source alternatief, genaamd GNU/Linux.

Er zijn al veel bedrijven overgegaan op Linux en er zullen nog vele volgen. Alleen wat me de laatste tijd nu opvalt is dat ook consumenten steeds vaker overstappen naar Linux. En ik verwacht dat uiteindelijk iedereen over zal stappen, in de nabije toekomst Ja, iedereen…

Google

Veel mensen weten het niet, maar het Android mobiele besturingssysteem dat draait gewoon “onderwater” op Linux.
Je router thuis, die verbinding maakt de internet provider? Draait Linux. Google? Maakt gebruik van Linux. Chromebooks van Google? Draait op Linux. IBM, Novell, Peugeot, Wikipedia, KLM, ASML ze maken allemaal gebruik van Linux. Zelfs grote kans dat jouw TV, DVD-speler of MP3-speler op Linux draait, al dan niet een gemodificeerde versie hiervan.

Maar, wat is het verschil nu eigenlijk tussen Windows en Linux? Waarom is nog niet iedereen overgestapt op Linux? En wanneer, maar vooral: waarom zou ik kiezen voor Linux in plaats van Windows?

In dit artikel ga ik dieper op bovenstaande vragen in. Ik begin met het verleden van beide besturingssystemen, waarna ik Windows en Linux uiteindelijk met elkaar ga vergelijken. Tot slot probeer ik duidelijk te maken waarom Linux nog niet overal doorgebroken is. En sluit ik af met wat de wereld binnenkort kan verwachten van Linux!

Lees daarom gauw verder 🙂

Het verleden

Ik wil eerst wat dieper ingaan op het verleden en het ontstaan van de twee besturingssystemen: Windows en GNU/Linux. Dit, omdat ik jullie hierna pas een gedegen vergelijking voor kan leggen.

Windows Verleden

Windows is zoals velen waarschijnlijk al weten ontwikkeld door het bedrijf Microsoft. Microsoft is opgericht door Bill Gates en Paul Allen in 1975. Windows is lang (erg lang) doorontwikkeld van MS-DOS, Windows 1.0, ‘95 tot Windows XP, Vista, Windows 7, tot uiteindelijk de laatste versie: Windows 8. Echter, uit ervaring weet ik dat nagenoeg niemand gebruik maakt van Windows 8 - terwijl het vergelijkbaar is met Windows Vista. Microsoft snijdt zichzelf door het uitbrengen van dit soort versies, omdat je altijd volledig achter je product moet staan. Waarbij het product moet aansluiten in de huidige manier van werken en geaccepteerd wordt door de meerderheid._
_

GNU/Linux Verleden

Het verleden van GNU/Linux is daarentegen een heel ander verhaal en ook meteen iets ingewikkelder. Ik heb het verdeeld in Unix, GNU en Linux. De ontwikkelaar van GCC-compiler (Richard Stallman) startte tevens de Free Software Foundation, waarbij een groep mensen gezamenlijk werkte aan GNU.

Unix

Unix Logo

Het begint allemaal met het Unix besturingssysteem. Unix is ontwikkeld door Ken Thompson, Dennis Ritchie, Douglas Mcllroy en Joe Ossanna van AT&T Bell Laboratories in het jaar 1969. Uiteindelijk werd Unix voor het eerst uitgegeven in 1971, en later herschreven van assembleertaal naar programmeertaal C (behalve de kernel, het “hart” van een besturingssysteem).

Door een juridisch probleem moest AT&T hun broncode openstellen voor iedereen, hierdoor groeide Unix snel en werd het door veel academische instituten gebruikt.

In 1984, heeft AT&T zich ontdaan van Bell Labs. Vrij van alle juridische problemen, begint Bell met het verkopen van Unix als een niet-vrij product (closed-source).

GNU

Richard Stallman nam in 1984 het initiatief om het GNU-project te starten. Het doel van dit project is om compleet Unix-compatibel te zijn en volledig bestaat uit vrije software (gratis en open). Richard Stallman heeft ook GNU General Public License (afgekort tot GNU GP) geschreven in 1989 (mijn geboortejaar!).

In de vroege negentige jaren hadden veel programma’s een besturingssysteem nodig. Denk hierbij aan tekstverwerkers, bibliotheken, compilers en een venstersysteem (niet te verwarren met Windows :p). Echter de low-level elementen zoals: hardware drivers en de kernel (het “hart” van het besturingssysteem) waren tot stilstand gekomen en onvolledig.

Linux

In 1991 begon Linus Torvalds aan zijn eigen kernel genaamd: Linux. Hij zei als de GNU Kernel (GNU Hurd) eerder was vrijgegeven, had hij nooit zijn eigen kernel geschreven. Een kernel zorgt er onder andere voor dat software en hardware kunnen samenwerken, een kernel is geen besturingssysteem. In 1992-1993 is de kernel “volwassener” geworden en wordt daardoor steeds bekender. In 1994 komt versie 1.0 voor het eerst op de markt.

Torvalds heeft zijn kernel aangepast, zodat de bestaande GNU-software hierop kon draaien. Vandaar de naam: GNU/Linux. Het nieuwe besturingssysteem is geboren.

Doordat alle code werden vrijgegeven en iedereen het kon gebruiken, ontstonden er eigen versies genaamd “distributies”. Een Linux distributie bevat de Linux-kernel, de basistoepassingen, hulpprogramma’s, en meestal een grote hoeveelheid software om het systeem werkbaar te maken voor iedereen. Er ontstonden besturingssystemen zoals Debian en RedHat. En later, zo ook Ubuntu & Linux Mint. Er komen met zekere regelmaat meer distributies bij en sommige verdwijnen weer.

Linux distributies worden veel gebruikt als besturingssysteem voor supercomputers. In 2013 gebruikt meer dan 95% van de wereld een variant van Linux.

Hieronder zie je dat GNU 8% uitmaakt van het Ubuntu Linux distributie. Daardoor zie je een andere diagram, waarin je ziet waar GNU uit bestaat.

Linux, Unix, Mac OS X Tijdlijn

Zoals eerder besproken, begint het bij Unix (in het oranje). Je ziet dat BSD & FreeBSD daaruit zijn ontstaan. Uiteindelijk is Mac OS X (in het geel) - onder andere - gebaseerd op FreeBSD/BSD. Tot slot kun je uit de tijdslijn afleiden dat GNU/Linux (in het groen) gebaseerd is op Unix (oranje) en BSD/Mach.

UNIX, Linux en Mac OS X tijdlijn (klik op de foto voor een grootte versie)

Distributies

Linux is verdeeld in meerdere distributies, zoals ik eerder al aangaf. Hieronder volgt een overzicht van de meest gebruikte Linux distributies ter wereld. Ubuntu staat op één en wordt gevolgd door de snel groeiende Linux Mint distributie.

Linux distro gebruik — Linux Distributie gebruik

Als je echt benieuwd bent welke distributies er allemaal bestaan, en wanneer deze zijn ontstaan, bekijk dan onderstaande tijdslijn voor de Linux distributies.

Linux distro timeline — Linux distributie overzicht (Klik op de afbeelding voor volledig formaat)

Ubuntu vs Linux Mint

Ubuntu verscheen in 2004, opgezet door een bedrijf genaamd Canonical Ltd met Mark Shuttleworth als eigenaar. Ubuntu is Zuid-Afrikaans voor (zoiets als) “menselijk zijn voor anderen”. Het idee van Ubuntu is om door ondersteuning geld te verdienen (voornamelijk bedoelt voor bedrijven), het Ubuntu besturingssysteem is daarom gewoon vrij te gebruiken. Vroeger kon je cd’s aanvragen, toen de internetsnelheid nog beperkt was. Ik beschik over een originele Ubuntu CD uit deze tijd 🙂 en deze worden nu niet meer gratis geleverd.

Linux Mint verscheen in eind 2006 (relatief kortgeleden) en heeft in alle Linux distributies nu al meer dan 80% marktaandeel. Het is afkomstig van Ubuntu. Alle software pakken van Ubuntu werken daarom onder Linux Mint. Linux Mint focust zicht op de gebruiksvriendelijkheid.

De verschillen tussen Linux Mint en Ubuntu distributie zijn onder andere:

Gebruikersomgeving: Linux Mint maakt geen gebruik van Unity, zoals Ubuntu dat wel doet. Ze hebben een eigen omgeving ontwikkeld genaamd Cinnamon. Je hebt nog de keuze uit MATE, afgesplitst van GNOME 2. Daarnaast zijn er ook nog versies van KDE en Xfce. De laatste is een zeer minimalistisch, maar erg vlot en krachtig. Tevens bevat Mint andere thema’s en stijlen.
Eigendomsmatige software: Linux Mint heeft Flash Player en extra codecs meegeïnstalleerd (denk aan bepaalde video/geluidsformaten). Dit is software die _nie_t vrij is en daarom zou Ubuntu dat ook nooit mee-installeren.
Programma’s: er is een andere keuze gemaakt bij Linux Mint bij de standaard meegeleverde programma’s. Zo maakt Mint gebruik van Banshee als standaard muziekspeler, terwijl Ubuntu Rhythmbox gebruikt. De Shotwell fotoapplicatie wordt standaard meegeleverd bij Ubuntu voor het beheren en veranderen van foto’s.Terwijl Linux Mint gebruik maakt van Gthumb voor het simpel beheren van foto’s en GIMP applicatie - Linux’s beste app die overeenkomt met Photoshop - voor het bewerken van afbeeldingen.
Configuratie-gereedschappen: Mint bevat eigen configuratiegereedschappen zoals; MintDesktop, MintAssistant en MintWiFi.

Er bestaat trouwens ook een Linux Mint Debian Edition (LMDE). Dit besturingssysteem is gebaseerd op Debian Testing. Met LMDE kun je ook gebruik maken van Cinnamon. Het lijkt daarom dus op de hoofdversie van Linux Mint, maar is niet compatibel met de Ubuntu pakketten, terwijl de normale Linux Mint versie dat wel is. Natuurlijk is Linux Mint Debian Edition wel 100% compatibel met Debian.

Door de andere gebruikersomgeving zie je ook een groot verschil tussen Ubuntu Unity Dash (=menu) en het menu van Linux Mint. Zie hieronder de verschillen:

Windows v.s. Linux

En dan nu de vergelijking: Windows versus het GNU/Linux besturingssysteem. Nu je weet hoe GNU/Linux is ontstaan, en wat Windows is, kunnen we het vergelijken met elkaar.

Hieronder een lijst met verschillen tussen Windows en Linux:

Kosten: Linux is gratis te gebruiken, zo vaak je maar wil. Het draait op servers, computers, laptops, en binnenkort kun je het draaien op je TV, telefoon en tablet. Voor Windows moet je licentiekosten betalen voor elke licentie/computer waarop je Microsoft Windows wil installeren.
Gebruiksgemak: Ondanks alle verschillende distributies werkt Linux toch iets anders dan Windows. Veel mensen zijn Windows gewend en mensen gebruiken graag dat wat ze kennen. Linux wordt echter steeds gebruikersvriendelijker, waardoor de drempel ook steeds lager wordt en het besturingssysteem toegankelijker is voor iedereen. De Unity interface van Ubuntu wordt als makkelijker ervaren dan die van Windows 8.1.
Stabiliteit: Linux is vele maler stabieler dan Windows. Het kan maanden of jaren draaien zonder dat het herstart hoeft te worden. Linux wordt daarom ook niet voor niks vaak gebruikt voor servers. Windows daarentegen heeft veel gedaan om de stabiliteit te verbeteren, maar kan het nog steeds niet winnen van Linux.
Software: Windows is op dit moment het meest gebruikte besturingssysteem op de wereld. Logischerwijs zijn daardoor ook de meeste programma’s beschikbaar op Windows. Denk aan Office-pakketten, spellen en andere software.
Linux beschikt echter ook over een hele grootte collectie aan software. Voor elk programma onder Windows, heeft Linux er een alternatief voor. Ondanks dat er meer speller worden ontwikkeld voor Windows, verwacht ik dat in de toekomst dit zeker gaat veranderen. Lees: “Waarom is Linux nog klein?”.
Softwarekosten: ondanks dat Windows ook gratis programma’s heeft, moet je voor de meerderheid van de software, hulpprogramma’s en spellen een bedrag van tussen de 20 euro tot 200 euro betalen. Onder Linux zijn bijna alle programma’s gratis, zelfs geavanceerde applicaties zoals: LibreOffice en GIMP.
Hardware: door de hoeveelheid Windows gebruikers wordt de hardware het beste ondersteund door de hardware leveranciers. Hoewel Linux steeds beter ondersteund wordt, zorgen de leveranciers nog niet voor de zelfde kwaliteit drivers als die van Windows. Desalniettemin wordt bijna alle hardware goed ondersteund in alle Linux distributies. De “Linux community” zorgt daarvoor.
Open-source: open-source maakt het mogelijk dat gebruikers, programma codes naar gelieve kunnen zien en aanpassen. Gebruikers kunnen het programma zelfs opnieuw uitbrengen. Onder Linux is bijna alles open-source: zowel het besturingssysteem, als de vele beschikbare software. Windows is helaas closed-source (niet open). Daarnaast zijn de meeste Windows programma’s ook closed-source.
Beveiliging: ondanks Microsoft vele verbeteringen heeft toegevoegd aan Windows, blijft het gevoelig voor virussen en andere aanvallen. Linux is daarentegen een erg veilig besturingssysteem. Sterker nog, Linux is vele maler veiliger vergeleken Windows.
Juist omdat Linux open-source is, zullen mensen eerder fouten en “bugs” zien en deze vervolgens verbeteren. Bij Windows is dit niet mogelijk, waardoor de kans op fouten groter is omdat maar een selecte groep toegang heeft tot de code.
Ondersteuning: hoewel nieuwe Linux gebruikers even de weg moeten vinden in Linux en bekend moeten worden met alle distributies, heeft Linux een goede ondersteuning. Er is veel online documentatie te vinden en er zijn genoeg boeken beschikbaar over de werking van Linux. Je kan ook gratis online hulp krijgen, via IRC. Windows heeft ook online ondersteuning en ook voor Windows zijn er boeken beschikbaar.
Spellen: Linux heeft veel spellen beschikbaar (veel zelfs gratis). Maar de grote spelontwikkelaars maken gebruik van Windows DirectX. Hierdoor is de keuze van Windows voor de hand liggend. Dit kan echter in de nabije toekomst gaan veranderen. Lees: “Waarom is Linux nog klein?”.
Systeemeisen: Windows 7 vereist minimaal een 1000Mhz processorkracht met minimaal 1GB aan geheugen. Terwijl Ubuntu bijvoorbeeld minimaal 700 Mhz processorkracht met 384MB RAM vereist. Ubuntu heeft een minimale opslag van 5GB harde schrijfruimte nodig. Windows heeft minimaal 16GB (32-bit) of zelfs 20GB (64-bit) harde schrijfruimte nodig.
Linux draait vaak sneller dan Windows op identieke hardware. Het is ook niet voor niks dat de meeste supercomputers draaien op een Linux variant.

Waarom is Linux nog klein?

De reden dat Linux nog niet bekend is, heeft verschillende oorzaken. Een daarvan is waarschijnlijk dat het moet beginnen bij de jeugd/jongeren. Op scholen, hogescholen/universiteiten wordt er nog te weinig over gesproken of überhaupt aandacht gegeven aan het het Linux besturingssysteem. Zelfs bij technische opleidingen wordt er bijna nooit gesproken over GNU/Linux. Ik vind dat een slechte zaak. Daar is zeker nog ruimte voor verbetering.
Verder gebruikt bijna iedereen Windows op hun werk en dus is het logisch dat je het dan ook thuis gebruikt (of visa versa). Mensen denken dan: “iedereen gebruikt Windows, dus het moet wel het beste besturingssysteem zijn”. Dit is echter een ongeldig argument. Wat wel klopt is dat mensen nou eenmaal gewend zijn aan Windows. Mensen zijn nou eenmaal gewoontedieren, dus voordat daar verandering in komt, moet je die “gewoonten” doorbreken.

Omdat Linux open-source is en er verder geen groot bedrijf achter zit, beschikt Linux zelf niet over een marketingafdeling. Geen marketingafdeling betekent dus ook geen reclames of iets soortgelijks.

Ondanks alles kan Linux, na vele jaren, uiteindelijk langzaam doorbreken in 2014/2015. Ik zal jullie uitleggen waarom dit zo is:

GNU/Linux staat bekent als een systeem dat bedoeld is voor hackers en guru’s (specialisten). Dit verandert gelukkig langzamerhand. Linux heeft bewezen dat het ook toegankelijk kan zijn voor beginnende gebruikers. Hierom is het gebruikersgemak de laatste tijd ook erg verbeterd. Door dit alles wordt Linux steeds bekender, ook bij de consument.
Ten tweede komt Valve (bekend van Steam) met een eigen console genaamd SteamBox. Dit console draait op hun eigen besturingssysteem genaamd SteamOS. Zie mijn artikel over SteamBox en SteamOS. SteamOS is vervolgens weer gebaseerd op, jawel, Linux. Om precies te zijn is SteamOS getest op Ubuntu, maar ze gaan misschien gebruik maken van Debian. SteamBox wordt halverwege 2014 verwacht. Dit kan een grote stap zijn voor Linux en zijn huidige plaats als spelplatform. Hierdoor is een grote barrière weg voor vele mensen (met name de jeugd), namelijk het spelen van spellen wordt dan mogelijk op Linux. Zoals eerder vermeldt in dit artikel zijn er al vele spellen beschikbaar onder Linux, maar zodra er commerciële spellen beschikbaar komen, dan zou dat een “boost” kunnen zijn voor Linux.
Linux tablets zullen in 2014 het daglicht zien. Naast Nexus komt ook Samsung en Motorola met een eigen Linux tablet. Het beste besturingssysteem op embedded hardware, dat zichzelf al bewezen heeft, is Linux. Er zullen daarom ook telefoons met Linux komen en alles dat maar “slim” moet zijn in of buiten het huis.
In 2014 worden grote verbeteringen verwacht voor GNOME 3 (een venstersysteem in Linux). Dit geldt trouwens ook voor KDE (ook een venstersysteem).
Tot slot zie je dat bedrijven en overheden nu steeds vaker voor Linux kiezen vanwege de lage kosten. Zeker nu XP obsolete wordt verklaard door Microsoft, zullen bedrijven gaan zoeken naar alternatieven. Dit geld ook voor Cloud-computers.

Conclusie

Samengevat zien we dat beide besturingssystemen haar voor- en nadelen hebben. Als je wilt e-mailen, wat wil presenteren middels spreadsheets of films, en op het internet wil surfen, dan is Linux erg geschikt. Zie mijn vergelijking tussen Ubuntu of Linux Mint in dit artikel om voor jezelf een keuze te maken. Maar mijn voorkeur ligt bij Linux Mint. Je zou alles kunnen doen wat je voorheen op Windows ook hebt gedaan, maar dan veiliger, met onderhoud en het is gratis.
Voor servers en multimedia- en opslagsystemen (zoals NAS) is GNU/Linux ook erg geschikt om te gebruiken. Sterker nog; firewalls, proxy-servers en VoIP server draaien vaak op een Linux versie.

Als je spellen wilt spelen, of je bent een grafische ontwerper, dan zal je waarschijnlijk wat meer moeite hebben om over te stappen naar Linux. Maar er is hoop, zoals in mijn ander artikel beschreven is komt SteamOS binnenkort voor iedereen beschikbaar. SteamOS kan draaien op Linux en ook voor ontwikkelaars en grafische ontwerpers komen er steeds betere applicaties beschikbaar onder Linux (GIMP editor en Darktable).

Ik verwacht dat 2014/2015 een erg goed jaar voor Linux en open-source wereld kan gaan worden. Mede dankzij SteamBox.

In mijn nieuwe blog artikel leg ik uit waarom Linux zo belangrijk is voor de gehele wereld.

Subscribe